به گزارش روراستی، پیش از این در گزارش‌های پرشمار ایام جشنواره و نقد فیلم‌ها از اهمیت فیلم‌هایی چون «چ»، «شیار 143»، «آرایش غلیظ» و «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران» در رجانیوز نوشته بودیم و حالا همه‌ی این فیلم‌ها در شب اختتامیه‌ی جشنواره‌ی سی و دوم فجر موفق ظاهر شدند اما هیچ‌کس انتظار «ابراهیم‌کشی و درویش‌نوازی» دولت تدبیر و امید با این حجم از بی‌انصافی و بدسلیقگی را در شبی که هیچ‌یک در سالن برج حاضر نبودند، نداشت.
به گزارش رجانیوز، شاید هیچ کس پیش‌بینی نمی‌کرد که در شب اختتامیه، فیلم ضعیف و سرد «رستاخیز» به کارگردانی «احمدرضا درویش» که به هیچ وجه توقعات مردم و منتقدان را در اکران‌ها برآورده نکرده بود، به صورت توأمان سیمرغ بلورین بهترین فیلم (به صورت مشترک با فیلم «آذر شهدخت، پرویز، و دیگران» بهروز افخمی) و کارگردانی را به همراه پنج سیمرغ دیگر به خانه ببرد و تا این حد مورد لطف هیئت داوران نخستین جشنواره‌ی دولت تدبیر و امید قرار گیرد.
چرا حاتمی‌کیا بایکوت شد؟
از سوی دیگر، بدبین‌ترین افراد هم پیش‌بینی نمی‌کردند که دست حاتمی‌کیا و فیلمش تا این حد از جوایز اصلی جشنواره مانند سیمرغ کارگردانی و فیلمنامه و بهترین فیلم خالی بماند. آن هم در شرایطی که دوست و دشمن به استانداردهای فنی و کارگردانی فراتر از انتظار «چ» اذعان داشتند.
این بایکوت «حاتمی‌کیا» در شبی که او در سالن برج میلاد حضور نداشت و مهربانی بیش از حد هیئت داوران با فیلم «درویش»، در حالی صورت گرفت که به نظر می‌رسد انتساب فیلم «چ» به دولت قبلی و تولید آن با بودجه‌ی فارابی دولت دهم در کنار انتقادات تند و تیز چند روز پیش «حاتمی‌کیا» از مسئولان جشنواره بابت بیرون گذاشتن «شیار 143» و مضامین نامناسب برخی فیلم‌ها و جریان فیلم‌های سفارتی که به قول «حاتمی‌کیا» با پول جشنواره‌ی برلین و سفارت هلند ساخته می‌شوند، در عدم حضور «چ» در میان برگزیدگان سیمرغ بخش‌های اصلی جشنواره بی‌تاثیر نبوده است.
همچنین نباید از کنار این جمله‌ی «حاتمی‌کیا» در نشست خبری فیلم «چ» که به نوعی کنایه به استفاده از عوامل خارجی در ساخت فیلم «محمد (ص)» به کارگردانی «مجید مجیدی» هم بود، بی‌تفاوت گذاشت: «من می‌توانستم از یک اسکار گرفته‌ی خارجی برای طراحی صحنه‌ی سقوط هلی‌کوپتر در فیلم «چ» استفاده کنم، اما بر نیروی جوانان مملکتم حساب کردم و جوابم را هم گرفتم.» جالب است بدانید که «علیرضا رضاداد» دبیر این دوره‌ی جشنواره‌ی فجر، خود تهیه‌کننده‌ی اجرایی فیلم «محمد (ص)» هم هست و شاید این کنایه هم بر این بایکوت عجیب بی‌تأثیر نبوده است. هر چند که این‌ها همه حدس و گمان است و نمی‌توان صحت آنها را تأیید کرد. آنچه که مشخص است، بایکوت فیلم درخشان «چ» در جشنواره‌ی فیلم انقلاب است.
البته «چ» حاتمی‌کیا فارغ از اینکه در اهدای جوایز اصلی و مهم جشنواره بایکوت شد، در بخش‌های دیگر موفق به دریافت شش سیمرغ بلورین شد که البته دو تا از این سیمرغ‌ها با فیلم «رستاخیز» مشترک بود. از جمله سیمرغ بهترین بازیگری نقش مکمل برای «بابک حمیدیان» به خاطر بازی در دو فیلم «چ» و «رستاخیز».
تقدیر بابک حمیدیان از شهید اصغر وصالی
اما «حمیدیان» وقتی روی سن رفت، مثل خیلی از برگزیده‌های دیگر، از حاتمی‌کیا و نقشش در فیلم «چ» بیشتر یاد کرد تا فیلم «رستاخیز». او صحبت‌هایش را پس از دریافت سیمرغ این طور آغاز کرد: «شهید اصغر وصالی و اصغر وصالی‌ها همواره به من یادآوری می‌کنند که ما بی‌چرا زنده‌گانیم و آنها با چرا رفته‌گان آگاهند. تجربه کار کردن با ابراهیم حاتمی‌کیا، احمدرضا درویش، کیومرث پوراحمد و رخشان بنی‌اعتماد تجربه‌ی باشکوهی است که قدردان آن هستم. همچنین من قدردان زحمات آقای رضاداد، مسئولان جشنواره و بچه‌های رسانه هستم که شب‌ها نخوابیدند. این بازیگر سینمای ایران سپس خطاب به محمد نهاوندیان بیان کرد: به رییس‌جمهور محترم بفرمایید که ما می‌خواهیم بی‌واسطه و در یک متری خواسته‌های‌مان را به شما بگویید. لطفا این فرصت را فراهم کنید.»
جالب آنکه سیمرغ همیشه کماهمیت بخش «نگاه ملی» به «چ» بنیاد سینمایی فارابی برای تهیه‌کنندگی فیلم «چ» رسید و «جعفری جلوه» روی سن رفت و این سیمرغ را تحویل گرفت. اما «جعفری‌جلوه» در سخنان بعد از دریافت سیمرغ، هیچ اشاره‌ای به اینکه این فیلم محصول مدیریت قبلی بنیاد فارابی است، نکرد.
چرا داوران تا این حد با فیلم «درویش» مهربان بودند؟
عده‌ای معتقدند مهربانی بیش از حد داوران با فیلم «رستاخیز»؛ ممکن است با نزدیکی سیاسی «احمدرضا درویش» با دولت فعلی و روابط حسنه‌ای که حتی یک ماه مانده به جشنواره موجب اکران خصوصی «رستاخیز» با حضور هیئت دولت در سینما فرهنگ شد، مرتبط باشد. چنان که جنتی که سخنان طولانی‌اش چندین بار با دست‌زدن‌های حاضران روبرو شده بود، در پایان سخنانش با وجود عدم اشاره به نام فیلم «رستاخیز»، در اتفاقی عجیب و قبل از اهدای جوایز صراحتاً از این فیلم دفاع کرد و گفت: «ابتکار برخی هنرمندان متدین و متعهد در نمایش نمادین چهره‌ی برخی از ذوات معصومین، تاثیر اثر دینی را صد چندان می‌کند؛ کاری که از راه‌های تبلیغی دیگر دشوار و گاه دست‌نیافتنی است. ضمن درک برخی از روحیات و نگرانی‌ها، ابتکار این گروه را قابل ستایش می‌دانم.»
لازم به دکر است که «درویش» سال گذشته با وجود آماده بودن فیلمش، به دلایل سیاسی و به خاطر اختلافاتی که با دولت قبلی داشت، از رونمایی فیلمش در جشنواره‌ی سال گذشته خودداری نمود و نمایش آن را موکول به جشنواره‌ی سی و دوم فجر نمود که برخی همین موضوع را هم عامل دیگری بر درخشش این فیلم در شب اختتامیه می‌دانند.
«شیار 143» سیمرغ اصلی را از دست مردم گرفت
اما هیئت داوران جشنواره‌ی سی و دوم فجر بر خلاف فیلم «چ» نتوانستند فیلم ارزشمند و مخاطب‌پسند «شیار 143» را نادیده بگیرند و بدین ترتیب فیلمی که هیئت انتخاب جشنواره آن را لایق حضور در جشنواره نمی‌دانست و با فشار رسانه‌های ارزشی مجوز حضور در جشنواره را پیدا کرده بود (اینجا)، موفق به دریافت سیمرغ ویژه‌ی هیئت داوران برای «نرگس آبیار» کارگردان «شیار 143»، سیمرغ بهترین بازیگری نقش اول زن برای «مریلا زارعی» و از همه مهم‌تر، سیمرغ بهترین فیلم از نظر مردم به طور مشترک با فیلم «خط ویژه» شد.
«محمد‌مهدی عسگرپور» که تعیین برنده سیمرغ بهترین فیلم از نگاه مردمی بر عهده‌ی او به عنوان مدیرعامل خانه‌ی سینما بود، روی سن اظهار داشت: «در سینما ممکن است بر سر برخی چیزها کار به چاقوکشی برسد. آرای مردمی جشنواره‌ی فجر یکی از همین موارد است. هرچه تلاش کردیم تا این مسئولیت بر دوش خانه‌ی سینما نباشد، نشد. چون ما در خانه‌ی سینما تازه از اتاق عمل بیرون آمده‌ایم. اما نتایج: از مجموع بیش از 72 هزار رای تماشاگران در 11 روز، پنج فیلم «شیار 143» (با امتیاز 3.31)، «خط ویژه» (با امتیاز 3.30)، «عصبانی نیستم» (با امتیاز 3.16)، «چ» (با امتیاز 3.15) و «قصه‌ها» (با امتیاز 3.13) بیشترین رای را گرفتند.»
عوامل «شیار 143» از حاتمی‌کیا تشکر کردند
جالب است که پیش از اعلام نام بهترین بازیگر نقش اول زن، تمام سالن یک صدا «مریلا زارعی» را صدا می‌زدند. در واقع، «شیار 143» جشنواره‌ی فجر را علی‌رغم میل برخی، به تعظیم خود واداشت و جایزه‌ی اصلی را از دست مردم گرفت.
«محمدحسین قاسمی» تهیه کننده‌‌ی فیلم «شیار 143» بعد از دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه مردم، از منتقدان، رسانه ها، رضاداد دبیر جشنواره فیلم فجر و همچنین از حاتمی‌کیا به خاطر همراهی‌اش با مردم سپاس‌گزاری کرد. «ابوذر پورمحمدی» دیگر تهیه‌کننده‌ی «شیار 143» هم فیلم را به مادربزرگ خود به عنوان مادر شهید و مادر جانباز تقدیم کرد.
«مریلا زارعی» هم پس از دریافت سیمرغ بهترین بازیگری نقش اول زن در فیلم «شیار 143» گفت: «تشکر می‌کنم از هیأت داوران که بازی من به دل‌شان نشست. خدا را شاکرم که این توفیق را به من داد تا در نقشی سنگین، حساس و مسئولیت‌برانگیز بازی کنم و باز خدا را شاکرم که این توفیق را به من داد که در قلب شما بنشینم. این سیمرغ حاصل سال‌ها مهری است که از شما گرفتم و تجربه‌ای که از کار کردن با کارگردانان بزرگ به دست آوردم. از آقای ابراهیم حاتمی‌کیا تشکر می‌کنم. چراکه اجازه دادند در مقابل دوربین‌شان در فیلم ارزشمند «چ» قرار بگیرم و بیاموزم و دوم به دلیل کار متعهدانه و ارزشمندشان که باعث شدند توجه هیات داوران به «شیار 143» جلب شود. این جایزه برای من خیلی ارزشمند است. خواهش می‌کنم به جای تشویق من و این سیمرغ، به احترام همه مادران و زنان سرزمینم که در این سال‌ها صبورانه ایستادند، عزیزانشان را برای جان و مال و ناموس این کشور دادند و باز هم سکوت کردند، به احترام بأیستید.»
امیدوارم روزی برسد که حاج کاظم‌ها در سرزمین خودشان غریبه نباشند
نرگس آبیار –کارگردان «شیار 143- بعد از دریافت سیمرغ خود، فیلمش را به مادران سرزمینش، به ویژه مادران رزمندگان و مادران شهید هشت سال دفاع مقدس تقدیم کرد و سپس کنایه‌ای هم به بایکوت «حاتمی‌کیا» در شب اختتامیه زد و گفت: «امیدوارم روزی برسد که حاج کاظم‌ها در سرزمین خودشان غریبه نباشند؛ با تشکر ویژه از آقای حاتمی‌کیا.»
«حمید نعمت‌الله» دوست‌داشتنی هم برای ساخت فیلم خوب «آرایش غلیظ» موفق به دریافت سیمرغ ویژه‌ی هیئت داوران شد. اما فیلم «افخمی» هم شب پرفروغی را پشت سر گذاشت و حتی می‌توان گفت بیش از آنچه استحقاق داشت، مورد تقدیر قرار گرفت. تا جایی که این فیلم علاوه بر سیمرغ بهترین فیلمنامه، در یک اتفاق بی‌سابقه به طور مشترک سیمرغ بهترین فیلم را همراه با «رستاخیز» به خود اختصاص داد. اهدای دو سیمرغ برای بهترین فیلم، از آن اتفاقات عجیبی است که فقط در جشنواره‌ای مثل فجر می‌تواند رخ دهد.
کنایه‌ی «همایونفر» به سیمرغی که به رستاخیز رسید
یکی دیگر از حواشی جالب اختتامیه، صحبت‌های «کارن همایونفر» بعد از دریافت دیپلم افتخار بخش موسیقی به خاطر ساخت موسیقی فیلم «همه چیز برای فروش» بود. «همایونفر» درحالی که هنوز برنده‌ی سیمرغ بلورین این بخش اعلام نشده بود، گفت: « «امیدوارم سیمرغ بهترین موسیقی به یک ایرانی برسد؛ چون فکر می‌کنم سینمای ما در هر رشته‌ای به عوامل خارجی احتیاج داشته باشد، به آهنگساز احتیاج ندارد.» اما این امیدواری «همایونفر» که به نوعی کنایه‌ای به کاندیدا شدن «استفان واربکِ» انگلیسی برای ساخت موسیقی فیلم «رستاخیز» بود و با تشویق حضار روبرو شد، با اعلام نام واربک به عنوان برنده‌ی سیمرغ، خیلی زود رنگ باخت. شاید «همایونفر» نمی‌دانست که امشب قرار است شب «رستاخیز» باشد.
جالب آنکه «درویش» هم مثل «حاتمی‌کیا» در سالن حضور نداشت و در هنگام اهدای سیمرغ بهترین کارگردانی، «تقی علیقلی‌زاده» -تهیه‌کننده‌ی «رستاخیز»- به جای او روی سن رفت. «علیقلی‌زاده» هم از طرف درویش و به خواسته‌ی او، سیمرغش را به «آرش آصفی» -بازیگر نقش اول فیلم- تقدیم کرد.
می‌خواهم تولیدی سیمرغ راه بیندازم
«رضا عطاران» هم که سیمرغ بهترین بازیگری نقش اول مرد را دریافت کرد، پشت تریبون با شمایل سیمرغ قبلی شوخی کرد و آن را به ظرف شکلات خوری تشبیه نمود و ادامه داد: «من یکی دوسال بود که منتظر دومین سیمرغم بودم تا با سیمرغی که از دو سال قبل در خانه داشتم، جفت بیندازم و برای سال‌های بعدی تولیدی سیمرغ راه بیندازم و اصلا خودم جشنواره‌ای راه بیندازم.»
جالب است بدانید که در میانه‌ی مراسم اختتامیه‌ی جشنواره‌ی فیلم فجر، از سوی مجری برنامه اعلام شد که فیلم «عصبانی نیستم» رضا درمیشیان به درخواست تهیه‌کننده، به دلیل حفظ آرامش سینما از حضور در ارزیابی داوران انصراف داده است. این فیلم به حمایت از فتنه‌ی 88 و تطهیر فتنه‌گران می‌پرداخت.
هیچ فیلمی شایسته‌ی جایزه‌ی رئیس‌جمهور نشد
نهاد ریاست جمهوری هم که بر اساس پیام رئیس‌جمهور به افتتاحیه‌ی جشنواره‌ی امسال وعده داده بود فیلم برگزیدهی خود را در اختتامیه‌ی فجر سی و دوم اعطا خواهد کرد، طی پیامی که رضاداد آن را قرائت نمود، اعلام کرد که هیچ فیلمی که آن جامعیت لازم را از نظر نهاد ریاست جمهوری داشته باشد، در جشنواره‌ی امسال حضور نداشت و از همین رو، این جایزه امسال اعطا نمی‌شود! کمی بعد، «نهاوندیان» -رئیس دفتر رئیس‌جمهور هم پشت تریبون رفت و در مورد اعتدال، پیام 24 خرداد و البته ویژگی‌هایی که باید فیلم برگزیدهی نهاد ریاست جمهوری داشته باشد، اشاره کرد. ویژگی‌هایی که همگی در «چ» جمع شده بود، اما ظاهراً کسی قرار نبود این فیلم را ببیند.
سینما به احترام جانبازان ایستاد
در شبی که فیلم‌های دفاع مقدس بارها درخشیدند و برگزیدگان چندین بار از شهدا و خانواده‌ی شهدا روی سن یاد کردند، «مرتضی رزاق کریمی» هم پس از دریافت سیمرغ بهترین فیلم مستند برای مستند «خاطراتی برای تمام فصول» که به موضوع جانبازان شیمیایی می‌پردازد.، در سخنانی اذعان داشت: «سینمای مستند بهترین جا برای ترسیم چهره‌ی خشونت در جهان است، در این زمینه غفلت صورت گرفته است. من در اینجا می‌خواهم یک تقدیر ویژه هم داشته باشم. تقدیر از جانبازان کشورمان، مخصوصا جانبازان شیمیایی که تعدادی از آنها در سالن هم حضور دارند.» او از مردم خواست تا به احترام جانبازان شیمیایی که تعدادی از آنها در سالن به عنوان مهمان ویژه حضور داشتند، بأیستند و آنها را تشویق کنند.
سینما باندبازی نیست، ما فقط خدا را داشتیم
«نوید محمدی» -تهیه‌کننده‌ی فیلم اول «چند متر مکعب عشق»- بعد از دریافت سیمرغ بهترین فیلم اول، آن را به روح مادرش تقدیم کرد و گفت: «به آنهایی که فکر می‌کنند سینما فقط باندبازی است، می‌گویم نه! ما فقط خدا را داشتیم.»
اگر رضایت خانواده جلب شود، چشم!
همچنین حجت‌الله ایوبی -رئیس سازمان سینمایی- در بخشی از مراسم روی سن حاضر شد و بعد از سخنرانی کوتاهی، از «علیرضا رضاداد» -دبیر جشنواره- با اهدای هدیهای تقدیر کرد و او را به عنوان دبیر جشنواره‌ی سال بعد معرفی کرد. علیرضا رضاداد هم در پاسخ گفت: «من با خانوادهام عهد کرده‌ایم که این آخرین دوره‌ی مدیریتم در جشنواره باشد. اگر رضایت ایشان جلب شود، چشم.»
اما لیست کامل برگزیدگان:
بخش مستند: (سینما حقیقت)
سیمرغ بلورین بهترین دستاورد فنی و هنری بخش مستند به مهدی نورمحمدی برای تصویربرداری«در پناه بلوط»
سیمرغ بهترین پژوهش و متن به مستند «گونگادین به بهشت نمی‌رود» غلامرضا نعمت‌پور و لاله روزگرد
سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به محسن استادعلی برای فیلم «جایی برای زندگی»
جایزه ویژه هیأت داوران به مجتبی میرطهماسب برای کارگردانی مستند «شش قرن و شش سال»
سیمرغ بهترین فیلم مستند هم به مرتضی رزاق کریمی برای فیلم «خاطراتی برای تمام فصول» رسید.
برگزیدگان بخش نوعی نگاه (مسابقه‌ی فیلم‌های اول):
در بخش دستاوردهای فنی و هنری سه دیپلم افتخار اهدا شد:
دیپلم افتخار بازیگری به «امیر جدیدی» برای فیلم‌های «پایان خدمت» و «سیزده»
دیپلم افتخار بازیگری به «پانته‌آ پناهی» برای فیلم «خانوم»
دیپلم افتخار فیلمبرداری به «مسعود سلامی» برای فیلم «ناخواسته»
در بخش بهترین فیلمنامه دیپلم افتخار به «سیدجلال دهقانی اشکذری» برای فیلم «خانه‌ای کنار ابرها»
سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه به «محمدهادی نائیجی» برای فیلم «حق سکوت»
سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به «جمشید محمودی» برای فیلم «چند متر مکعب عشق»
سیمرغ بلورین بهترین فیلم به «نوید محمودی» برای فیلم «چند متر مکعب عشق»
و جایزه ویژه هیأت داوران به «هومن سیدی» برای فیلم «سیزده» اهدا شد.
برگزیدگان بخش سودای سیمرغ (مسابقه‌ی سینمای ایران):
سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه بصری به سیدهادی اسلامی برای فیلم «چ»
سیمرغ بلورین بهترین جلوه‌های ویژه میدانی به حمیدرضا سلیمانی برای فیلم «چ» و رستاخیز
سیمرغ بلورین بهترین چهره‌پردازی به محسن موسوی برای فیلم «رستاخیز»
دیپلم افتخار در این بخش به محسن دارسنج برای فیلم «همه چیز برای فروش» تعلق گرفت.
سیمرغ بلورین بهترین مدیریت طراحی به مجید میرفخرایی برای فیلم «رستاخیز»
سیمرغ بلورین بهترین طراحی صحنه و لباس به شراره سروش برای «همه چیز برای فروش»
سیمرغ بلورین بهترین صدای فیلم به فیلم «چ» صدابردار: بهمن اردلان / صداگذار: سیدعلیرضا علویان
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل مرد به بابک حمیدیان برای فیلم «چ» و «رستاخیز»
و در این بخش میلاد کی‌مرام برای فیلم «خط ویژه» دیپلم افتخار گرفت.
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش مکمل زن اهدا شد به شبنم مقدمی برای فیلم «امروز»
دو دیپلم افتخار این بخش هم به هنگامه حمیدزاده و ملیکا شریفی‌نیا برای فیلم «اشباح» تعلق گرفت.
سیمرغ بلورین بهترین موسیقی متن برای استفان واربک برای فیلم «رستاخیز»
دیپلم افتخار به کارن همایونفر برای فیلم «همه چیز برای فروش»
سیمرغ بلورین بهترین تدوین: مهدی حسینی‌وند برای فیلم «چ»
سیمرغ بلورین بهترین فیلمبرداری برای حسین جعفریان برای فیلم «رستاخیز»
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول مرد به رضا عطاران برای فیلم «طبقه حساس»
سیمرغ بلورین بهترین بازیگر نقش اول زن تعلق گرفت به مریلا زارعی برای فیلم «شیار ۱۴۳»
سیمرغ بلورین بهترین فیلمنامه به بهروز افخمی برای فیلم «آذر، شهدخت، پرویز و دیگران»سیمرغ بلورین بهترین کارگردانی به احمدرضا درویش برای فیلم «رستاخیز»
هیات داوران دو جایزه‌ی ویژه داشتند که به فیلم‌های «شیار 143 » نرگس آبیار و «آرایش غلیظ» حمید نعمت‌الله اهدا کردند.
همچنین در بخش بهترین فیلم، دو سیمرغ اهدا شد:
سیمرغ بهترین فیلم به «آذر،شهدخت پرویز و دیگران» به تهیه‌کنندگی بهروز افخمی و سید جمال ساداتیان
سیمرغ بهترین فیلم به «رستاخیز» به تهیه‌کنندگی تقی علیقلی‌زاده.
سیمرغ ویژه نگاه ملی به فیلم «چ» حاتمی‌کیا به تهیه‌کنندگی بنیاد سینمایی فارابی
سیمرغ مردمی جشنواره‌ی فیلم فجر به دو فیلم «شیار 143 » و «خط ویژه»
به هر حال به نظر می‌رسد در شبی که مسئولان جشنواره تلاش کرده بودند تا همه راضی اختتامیه را ترک کنند و جوایز را تا حد امکان پخش کرده بودند، تعمدی برای بایکوت کردن «حاتمی‌کیا» وجود داشت…
منبع:رجا نیوز