به گزارش “روراستی” به نقل از خبرگزاری فارس، اینستکس، نهایت تلاش اروپا برای حفظ برجام و عمل به تعهدات خویش در برجام بود. اروپاییها قرار بود به تعهدات خود ذیل ضمیمه ۲ برجام که شامل تجارت طلا و فلزات گرانبها، خودرو، فروش نفت و محصولات پتروشیمی، بنادر و کشتیرانی، روابط بانکی و کارگزاری و … است، عمل نمایند. اما برای عمل به تعهدات، ابتدا لازم بود اروپا اراده سیاسی خود را در قالب همکاریهای بانکی و تجاری که تحریمهای آمریکا را بیاثر کند و یا اینکه آنها را دور بزند، نشان بدهد.
اما سازوکار اینستکس که گفته می شود اخیرا عملیاتی شده، از هماکنون یک سازوکار شکست خورده است زیرا اینستکس قرار نیست حوزه تبادلات تجاری تحریمی را پوشش بدهد و در ابتدا قرار است از بین کالاهای غیر تحریمی تنها تبادلات مربوط به غذا و دارو را تسهیل کند. این مکانیزم در عملکرد خودش، مشابه مکانیزم نفت در برابر غذای عراق در دههی ۹۰ میلادی است، البته با این تفاوت که اروپا نفتی هم از ایران نمیخرد و صادرات نفت ایران به اروپا تقریبا به صفر رسیده است.
اخیرا اروپا در تلاش است تا برای تسهیل تبادلات تجاری ایران با کشورهای غیراروپایی از جمله، چین، روسیه، هند، کرهی جنوبی، ژاپن، ترکیه، عراق و …، این سازوکار را گسترش دهد و این در حالی است که هماکنون سازوکارهای تسهیل تجارت بهتری در این زمینه فعال است. علاوه بر این، گسترش اینستکس به کشورهای غیراروپایی، باعث میشود عملا دست به خودزنی بزنیم و موجب گسترش آثار تحریم ها شویم.